SOS εκπέμπουν οι υγειονομικές αρχές ύστερα από τα τρία κρούσματα μηνιγγίτιδας που εκδηλώθηκαν στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, ενώ μάλιστα κλιμάκιο του ΕΟΔΥ φτάνει ήδη στην πόλη ώστε να ιχνηλατήσει τις επαφές του τρίτου φοιτητή που νόσησε από μηνιγγίτιδα.
Τρία κρούσματα μηνιγγίτιδας στο Πανεπιστήμιο Πάτρας από τις 11.1.2024 έως σήμερα συνιστούν έξαρση κρουσμάτων, σύμφωνα με τους επιστήμονες του ΕΟΔΥ, ενώ εντός του 2024, δηλαδή μέσα σε λιγότερο από 2,5 μήνες, έχουν δηλωθεί 12 κρούσματα σε όλη τη χώρα.
Η αύξηση των κρουσμάτων μηνιγγιτιδόκοκκου στην Ελλάδα, αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα στοιχεία που είχε δημοσιεύσει το iatropedia.gr σε ρεπορτάζ του πριν από λίγες μέρες.
Η 20χρονη φοιτήτρια του Μαθηματικού, εξακολουθεί να νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση για 12η μέρα στο ίδιο Νοσοκομείο, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, θα χρειαστεί να υποβληθεί τις επόμενες μέρες σε χειρουργικό καθαρισμό -και ίσως ακρωτηριασμό- στα δάχτυλα των κάτω άκρων.
Το πρώτο περιστατικό, ο 18χρονος φοιτητής του Πανεπιστημίου Πατρών, εξακολουθεί να νοσηλεύεται στο νοσοκομείο, όμως, έχει διαφύγει τον κίνδυνο, σύμφωνα με τους γιατρούς.
Τα τρία νεαρά παιδιά νόσησαν από μηνιγγίτιδα με λίγες ημέρες διαφορά το ένα από το άλλο και παρά το γεγονός ότι δεν συνδέονται άμεσα μεταξύ τους εντοπίστηκαν στην ίδια περιοχή, γεγονός το οποίο εμπίπτει στον ορισμό της έξαρσης κρουσμάτων, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ.
Είναι γεγονός, πως η διαβίωση σε κοινοβιακό περιβάλλον, όπως λένε οι επιστήμονες, ευνοεί την εξάπλωση της μηνιγγιτιδοκοκκικής μηνιγγίτιδας και γι’ αυτό φοιτητές (όπως και στρατιώτες, παιδιά σε οικοτροφεία κλπ) που διαμένουν σε εστίες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
Αν και ο εμβολιασμός κατά της βακτηριακής μηνιγγίτιδας Β’ συνιστάται στους φοιτητές για τους παραπάνω λόγους, τα εμβόλια είναι υψηλού κόστους και δεν καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Το 40% των παιδιών στην Ελλάδα, μάλιστα έχει εμβολιαστεί με ιδιωτική δαπάνη.
Ιχνηλάτηση επαφών και χορήγηση προληπτικής χημειοπροφύλαξης
Πηγές του ΕΟΔΥ αναφέρουν στο iatropedia.gr, πως είναι προφανές ότι στην ευρύτερη περιοχή του Πανεπιστημίου Πατρών κυκλοφορεί μηνιγγιτιδόκοκκος και για τον λόγο αυτό, ο Οργανισμός αποφάσισε να προχωρήσει σε συγκεκριμένες δράσεις.
Κλιμάκιο του Οργανισμού μεταβαίνει σήμερα στην περιοχή, με σκοπό την ιχνηλάτηση των επαφών του τελευταίου φοιτητή που νόσησε από μηνιγγίτιδα και βρέθηκε αναίσθητος στο διαμέρισμά του από τους γονείς του που τον μετέφεραν αρχικά στο Νοσοκομείο “Αγιος Ανδρέας”.
Οι επιστήμονες του Οργανισμού θα προχωρήσουν σε ιχνηλάτηση των επαφών του 20χρονου, ώστε να χορηγήσουν εμβόλια, αλλά και χημειοπροφύλαξη.
Συγκεκριμένα, αναμένεται να χορηγηθεί το εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου της οροομάδας Β’ στις πολύ στενές επαφές του φοιτητή, οι οποίες – σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες – αναμένεται να είναι περίπου 20 με 30.
Αντιβιοτική χημειοπροφύλαξη θα δοθεί σε ευρύτερο αριθμό επαφών, που αναμένεται να είναι αρκετές δεκάδες άτομα, φοιτητές και καθηγητές από το Πανεπιστήμιο.
Να σημειωθεί πως οι στενές επαφές στον μηνιγγιτιδόκοκκο δεν είναι πολλές, όπως π.χ. οι επαφές της νόσου COVID-19.
Ο κορονοϊός μπορεί να μεταδοθεί μετά από επαφή με μολυσμένο άτομο το πολύ μέσα σε 15 λεπτά, ενώ στον μηνιγγιτιδόκοκκο απαιτούνται ακόμη και ώρες.
ΕΟΔΥ: Αύξηση των περιστατικών μηνιγγίτιδας εντός του 2023
Πηγές του ΕΟΔΥ ανέφεραν στο iatropedia.gr πως η αύξηση των κρουσμάτων μηνιγγίτιδας σημειώθηκε κατά τον τελευταίο χρόνο και συγκεκριμένα μετά την λήξη της πανδημίας του κορονοϊού, ενώ στην πανδημία είχε σημειωθεί κάθετη πτώση.
Το 2023, σύμφωνα με το σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης κρουσμάτων από τις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας των Νομαρχιών και το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας της Σχολής Δημόσιας Υγείας, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, εντοπίζεται σχεδόν τετραπλασιασμός περιστατικών σε σύγκριση με το 2021 – 2022.
Συγκεκριμένα, ενώ τα τελευταία χρόνια τα κρούσματα μηνιγγίτιδας πανελλαδικά δεν ξεπερνούσαν τα 5 ετησίως, τον τελευταίο χρόνο καταγράφονται πάνω από 20 κρούσματα, ενώ εντός του 2024 και μέσα σε μόλις 2,5 μήνες έχουν καταγραφεί 12.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με στοιχεία από τον ΕΟΔΥ και το ECDC, ανά έτος εντοπίστηκαν στην Ελλάδα:
- 2017 …… 42 κρούσματα μηνιγγίτιδας
- 2018…….. 34 κρούσματα
- 2019…….. 32 κρούσματα
- 2020 ……. 21 κρούσματα
- 2021 …….. 4 κρούσματα
- 2022 …….. 4-6 κρούσματα
- 2023 …….. πάνω από 22-23 κρούσματα
Όπως αναφέρει σχετική έκθεση του ΕΟΔΥ, το διάστημα 2004-2023 δηλώθηκαν συνολικά 1.133 κρούσματα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου, ενώ η επίπτωση του νοσήματος παρουσίασε σημαντική πτώση από το 2013 έως το 2022 (Γράφημα 1).
“Ειδικά την περίοδο της πανδημίας COVID-19 η επίπτωση της νόσου έφτασε στα χαμηλότερά της επίπεδα και αυτό αποδόθηκε στην εφαρμογή περιοριστικών μέτρων αποστασιοποίηση, χρήση μάσκας, κλείσιμο σχολείων). Το έτος 2023 η επίπτωση της νόσου αυξήθηκε φτάνοντας σε προπανδημικά επίπεδα”, αναφέρεται στην Έκθεση του ΕΟΔΥ.
Ηλικιακή κατανομή και θνησιμότητα
Κατά την περίοδο 2004-2023 καταγράφηκαν 68 θάνατοι από μηνιγγιτιδόκοκκο που αναλογεί σε θνητότητα 6%.
Η μεγαλύτερη θνητότητα καταγράφηκε το έτος 2018 (11,8%) ενώ η μικρότερη τα έτη 2020-2022 (0%).
Σε ό,τι αφορά την ηλικιακή κατανομή, για την χρονική περίοδο 2004-2023 και για τα 1.132 κρούσματα με γνωστή ηλικία, το νόσημα παρουσίασε υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης στην ηλικιακή ομάδα 0-4 ετών.
Η μέση ετήσια επίπτωση προοδευτικά μειώνεται στις ηλικίες 5-14 ετών (1,01 ανά 100.000 πληθυσμού) και 15-24 ετών (0,91 ανά 100.000 πληθυσμού).
Στις ηλικιακές ομάδες άνω των 25 ετών η μέση ετήσια δηλούμενη επίπτωση της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου είναι ιδιαίτερα μικρή (Γράφημα 2).
Δείτε το σχετικό γράφημα του ΕΟΔΥ:
Μηνιγγίτιδα και συμπτώματα
Η ιογενής μηνιγγίτιδα είναι η πιο κοινή και είναι μέτριας έντασης, ενώ συχνά προκαλείται από εντεροϊό, ερπητοϊό ή πιο σπάνια από έναν αρμποϊό.
Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα τύπου Β, ωστόσο, θεωρείται από τα πιο επείγοντα ιατρικά περιστατικά, ενώ στην οξεία φάση της μπορεί να υπάρξει επιδείνωση των συμπτωμάτων μέσα σε λίγες ώρες.
Για την βακτηριακή μηνιγγίτιδα B’ υπάρχουν εμβόλια υψηλού κόστους, τα οποία δεν καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Η μικροβιακή και πιο επικίνδυνη μηνιγγίτιδα, προκαλείται από:
- Στρεπτόκοκκο της πνευμονίας ή πνευμονιόκοκκο (παιδιά κάτω των 2 ετών και ανοσοκατεσταλμένοι).
- Ναϊσσέρια της μηνιγγίτιδας ή μηνιγγιτιδόκοκκο ή μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα (σπουδαστές, βρέφη, παιδιά, διεθνείς ταξιδιώτες και ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς).
- Αιμόφιλο της ινφλουένζας τύπου B (κύρια αιτία βακτηριακής μηνιγγίτιδας αλλά η συχνότητά της έχει μειωθεί λόγω του εμβολιασμού).
Τα συμπτώματα της βακτηριακής μηνιγγίτιδας είναι τα εξής:
- Γενικά συμπτώματα
- υψηλός πυρετός
- κακουχία
- κακή γενική κατάσταση
- έμετοι
- φωτοευαισθησία / φωτοφοβία
- εξάνθημα
- δυσκαμψία αυχένα
Πρώιμα συμπτώματα (απαιτείται ιατρική βοήθεια)
- κεφαλαλγία
- φωτοφοβία
- υψηλός πυρετός
- (ίσως και έμετοι)
Προχωρημένα συμπτώματα
- εξάνθημα
- κακή γενική κατάσταση
- έμετοι
- σηψαιμία —> πολυοργανική προσβολή —> θάνατος
Στην έγκαιρη διάγνωση του νοσήματος μπορεί να χορηγηθούν αντιβιοτικά τα οποία να αναστρέψουν τη νόσο, ωστόσο, στην κεραυνοβόλο μορφή της μηνιγγίτιδας μπορεί οι γιατροί να μην καταφέρουν να ανατάξουν τον ασθενή.